Θεόδωρος   Ι. Μπαβέας

Με την έναρξη της νέας σχολικής περιόδου θα  πρέπει να  έχουμε ορισμένες βασικές γνώσεις ώστε  να  περιορίζεται ο  πανικός στη σχολική κοινότητα  Όπως τι  σημαίνει Επιδημίες στα  σχολεία και ποια είναι τα νοσήματα της παιδικής ηλικίας   Εννοούμε λοιπόν επιδημία ότι παρουσιάζονται  πολλά κρούσματα δηλ νοσούν πολλά παιδιά από  κάποιο  λοιμώδες  νόσημα  σε  ορισμένο τόπο και χρόνο  (όπως είναι το σχολείο)  και για  κάποιο μικρό  χρονικό διάστημα .

Στη  σημερινή  εποχή οι επιδημίες έχουν  σε μεγάλο  βαθμό περιορισθεί, ή έχουν εκλείψει πάντως ο κίνδυνος δεν έχει εξαφανιστεί όταν αδιαφορούμε η  όταν δεν τηρούνται κανόνες και αρχές της Δημόσιας υγείας και υγιεινής διότι η πρόοδος της ιατρικής , η άνοδος του  βιοτικού επιπέδου , η τήρησης  των βασικών κανόνων υγιεινής,  η εφαρμογή  της πρόληψης,  η εξυγίανση  του περιβάλλοντος, καθώς  και  η εφαρμογή  του εθνικού προγράμματος εμβολιασμών  κατά των λοιμωδών νοσημάτων  έχει σαν  αποτέλεσμα  την αντιμετώπιση αυτών των νοσημάτων της παιδικής ηλικίας .

Τα  λοιμώδη  νοσήματα στις αρχές  του περασμένου αιώνα  και ακόμα πιο  παλιά , πριν την ανακάλυψη  των μικρόβιων,  των εμβολίων και των αντιβιοτικών, προκαλούσαν μεγάλες επιδημίες από  τις οποίες  πέθαιναν εκατομμύρια άνθρωποι όχι μόνο παιδιά αλλά και  ενήλικες  επομένως υπήρχε και μεγάλη παιδική θνησιμότητα

Παρά  την πρόοδο της ιατρικής και  την εξέλιξη  του βιοτικού μας επιπέδου τα  λοιμώδη νοσήματα και σήμερα ακόμη μπορεί να εμφανιστούν στα παιδιά με  την μορφή επιδημίας τόσο στην προσχολική όσο και σχολική  ηλικία .Επομένως η  είσοδος του παιδιού στο σχολείο τις περισσότερες φορές αποτελεί την πρώτη επαφή του παιδιού με ορισμένους  παράγοντες οι  οποίοι   προκαλούν  αυτά νοσήματα τα  οποία ονομάζομε  συνήθως (νοσήματα της παιδικής ηλικίας). Τα νοσήματα   τα οποία  μπορεί να προκαλέσουν  επιδημίες  στα  σχολεία,  είναι τα  νοσήματα  τα  οποία  ονομάζουμε Νοσήματα της Παιδικής ηλικίας  και είναι κυρίως  τα  Λοιμώδη  Νοσήματα .

Λοιμώδη  ή Μεταδοτικά  λέγονται τα νοσήματα  τα  οποία  προκαλούνται  από ζωντανούς λοιμογόνους παράγοντες,  ή από  τα τοξικά προϊόντα  αυτών .Οι παράγοντες αυτοί  είναι  τα διάφορα μικρόβια , βακτηρίδια και οι  ιοί , καθώς και οι τοξίνες αυτών .Ορισμένοι λοιμογόνοι παράγοντες  οι  οποίοι  μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο και προκαλούν νοσήματα, τα νοσήματα αυτά λέγονται κολλητικά ή μολυσματικά.

Η είσοδος  λοιπόν αυτών των παραγόντων ή των τοξινών μέσα στον οργανισμό   προκαλεί την νόσο η οποία   εκδηλώνετε με ορισμένα συμπτώματα. Οι τρόποι  με τους οποίους μεταδίδονται αυτοί οι παράγοντες είναι δυο Πρώτον  μεταδίδονται με  την άμεση επαφή και με τον αέρα δηλ. αερογενώς και Δεύτερον  με το νερό και τα τρόφιμα

 Η καθιέρωση των  εμβολιασμών στα πλαίσια του εθνικού προγράμματος, εις την προσχολική και σχολική ηλικία , είχε  σαν αποτέλεσμα την ελάττωση  της  διασποράς αυτών των λοιμογόνων  παραγόντων στο περιβάλλον του σχολείου  και τη δημιουργία  με τον εμβολιασμό των παιδιών ατομικής και συλλογικής  ανοσίας στο  σχολείο    . Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου πολλά παιδιά πηγαίνουν  στο σχολείο  χωρίς να έχουν εκτεθεί σε αυτούς  τους λοιμογόνους  παράγοντες η δεν δημιούργησαν ανοσία με τον εμβολιασμό .Όταν συγκεντρωθούν λοιπόν πολλά τέτοια ευπαθή  παιδιά  σε  ένα σχολείο και μεταφερθεί κάποιος  λοιμογόνος παράγων τότε μπορεί  να εμφανισθεί  επιδημία, σε  αυτό το σχολειό

Η  εξάπλωση  του λοιμογόνου παράγοντα   εξαρτάται όχι μόνο από τον  τρόπο μεταδόσεως του  , αλλά και από τους κακούς ακάθαρτους  χώρους του σχολείου, τις στενές σχέσεις των παιδιών,, συχνοτισμός  την μολυσματικότητα  του λοιμογόνου μικροβίου , την  ευαισθησία    των παιδιών, και  την  μη τήρηση  των στοιχειωδών κανόνων υγιεινής τόσο  στο  σχολείο όσο και στο σπίτι

Για  να έχουμε λοιπόν  μια επιδημία  λοιμώδους  αιτιολογίας σε κάποιο σχολείο χρειάζεται να συνυπάρχουν μια σειρά παραγόντων Πρώτον να υπάρχει-η πηγή  μολύνσεως Δεύτερον να  ξέρουμε ποιος είναι ο τρόπος μετάδοσης Τρίτον εάν το παιδί είναι ευπαθές άτομο. Για να αντιμετωπιστεί μια  επιδημία χρειάζεται η καταπολέμηση αυτών των παραγόντων  τους οποίους αναφέραμε πιο πάνω .Αν αντιμετωπίσουμε  δυο  από αυτούς τους παράγοντες, με προληπτικά  ειδικά μέτρα  τότε είναι δυνατόν να γίνει καταστολή μιας επιδημίας σε κάποιο σχολείο

Αρκετά λοιμώδη νοσήματα περιορίζονται και δεν εξαπλώνονται εφαρμόζοντας τους προληπτικούς εμβολισμούς οι οποίοι είναι προγραμματισμένοι από την πολιτεία για τη προσχολική και σχολική, ηλικία και γίνονται από τους παιδιάτρους Το μέτρο  αυτό θεωρείται το πιο αποτελεσματικό μέτρο   για  τον προληπτικό έλεγχο των επιδημιών στα σχολεία ,  γιατί  το κάθε  παιδί  όταν εμβολιαστεί  αναπτύσσει  δική του άμυνα δηλ ανοσία  και έτσι όλα τα εμβολιασμένα  παιδιά δημιουργούν όπως αναφέραμε μια  προστατευτική συλλογική  ανόσια  απέναντι στα λοιμώδη νοσήματα εξαιρετικά  αποτελεσματική και στο χώρο του σχολείου. Για τα  νοσήματα για τα οποία δεν υπάρχουν  εμβόλια , όπως αυτά τα οποία μεταδίδονται  με το  νερό και τα τρόφιμα  η αντιμετώπιση της επιδημίας γίνεται  με την απομάκρυνση του παιδιού, από το σχολείο   εις το  οποίο   αρρώστησε και θεωρείται  εστία  μολύνσεως , ενώ γίνεται αυστηρός έλεγχος του νερού στο σχολείο καθώς και  των τροφίμων τα  οποία  αγοράζουν  τα παιδιά  ,από την καντίνα  ή το κυλικείο του σχολείου

Με τον πρώτο  τρόπο μετάδοσης, δηλ. με  την άμεση επαφή και  με τον αέρα  μεταδίδονται λοιμογόνοι παράγοντες οι οποίοι προκαλούν τα παρακάτω νοσήματα της παιδικής ηλικίας  (λοιμώδη νοσήματα)

α- Ανεμοβλογιά   β– Διφθερίτιδα   γ- Ερυθρά    δ-Επιδημική εγκεφαλονωτιαία  μηνιγγίτιδα    ε-η ιλαρά  –  ζ– κοκίτης   η- παρωτίτιδα   θ-  πολιομυελίτιδα   ι- φθειρίαση

Με το  δεύτερο τρόπο μετάδοσης μεταδίδονται λοιμογόνοι παράγοντες οι οποίοι προκαλούν  νοσήματα κυρίως αυτοί οι  οποίοι μεταφέρονται με το νερό  ή τα  τρόφιμα , τα οποία χρησιμοποιούνται  στο σχολείο και  είναι τα παρακάτω Νοσήματα

α-βακτηριακή   δυσεντερία  β- ηπατίτιδα Α  γ– παρατυφικό  σύνδρομο δ-τυφοειδής  πυρετός  γ- τροφικές δηλητηριάσεις.

Αύγουστος  2014